درد زانو یکی از شایعترین مشکلات اسکلتی عضلانی می‌باشد که انواع مختلفی دارد و می‌تواند به صورت درد شدید، مزمن و یا ناگهانی در همه سنین و در بیشتر افراد مانند ورزشکاران، افراد مسن، در جوانان و حتی در دوران بارداری بروز کند. فیزیوتراپی زانو می‌تواند به روند درمان و بهبودی شما کمک کند.
در این مقاله علت انواع زانو درد و درمان آن را بیان نموده و همچنین فواید فیزیوتراپی زانو و همچنین عوارض و موارد منع استفاده از آن را بررسی می‌کنیم.
علت زانو درد چیست؟
در ادامه بعضی از علل شایع درد زانو بیان می‌شود. دلایل زانو درد به نوع فعالیت فیزیکی افراد، سن و شرایط خاص مانند بارداری مربوط است.
۱) آرتروز یا استئوآرتریت
به این بیماری ساییدگی زانو هم می‌گویند. آرتروز زانو به علت از بین رفتن غضروف مفصل ایجاد شده و در حالات شدید مینیسک زانو هم ساییده شده و از بین می‌رود و در صورت عدم درمان شکل زانو نیز تغییر می‌کند. در بسیاری از موارد استئوآرتریت باعث ایجاد زانو پرانتزی می‌شود.
۲) روماتیسم مفصلی
این بیماری می‌تواند مفاصل زیادی را در بدن درگیر کند. از علائم درگیری روماتیسمی زانو، درد، التهاب و تورم زانو است.
۳) کندرومالاشی کشکک
کندرومالاشی ساییدگی غضروف سطح پشتی کشکک است که یکی از عمده‌ترین علت‌های درد زانو در افراد زیر ۳۵ سال است.
۴) بورسیت
در اطراف مفصل زانو کیسه‌هایی وجود دارد که به آنها بورس می‌گویند. این کیسه‌ها به علل متفاوتی مانند عفونت یا وارد شدن ضربه می‌توانند ملتهب و دردناک شوند. به این عارضه بورسیت می‌گویند.
۵) التهاب تاندون
گاهی به علت آسیب مستقیم یا فشار مکرر بر روی تاندون، تاندون یا محل اتصال آن به استخوان ملتهب و دردناک می‌شود. مشخص‌ترین مثال این مورد، ازگوداشلاتر و زانوی جهندگان می‌باشد.
۶) شکستگی‌ها
شکستگی‌ها به دو صورت مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهند:
الف) شکستگی‌هایی که مربوط به استخوان‌های زانو است. شامل شکستگی کشکک یا شکستگی سطح مفصلی استخوان‌های ران و ساق. شکستگی سطوح مفصلی معمولاً حرکت و عملکرد زانو را به میزان زیادی تحت تدثیر قرار می‌دهند.
ب) شکستگی استخوان‌های ران و ساق خارج از سطح مفصلی. در این موارد به علت بی‌حرکت شدن مفصل، مفصل دچار خشکی، درد و التهاب و کوتاهی عضلات و رباط‌ها می‌شود.
۷) آسیب و یا پارگی رباط‌های زانو
به عنوان مثال پارگی رباط صلیبی قدامی و خلفی (ACH و PCL) و یا پارگی رباط‌های جانبی داخلی یا خارجی (MCL و LCL)
۸) آسیب مینیسک
مینیسک‌ها حلقه های غضروفی هستند که در مفصل زانو بین استخوان‌ها قرار دارند. به علت موقعیت خاصی که دارند در ضربه‌ها خصوصاً پیچ‌خوردگی‌ها مینیسک‌ها آسیب می‌بینند و درد و التهاب زیادی ایجاد می‌کنند.
۹) کشیدگی عضلات زانو
ممکن است به علت ضربه، تصادف، و یا حرکت ناگهانی در زانو ایجاد شود.
۱۰) دررفتگی زانو
این آسیب نادر است، مگر این که ضربه شدید یا تصادف وجود داشته باشد.
۱۱) دررفتگی کشکک
دررفتگی کشکک زانو از دیگر عواملی است که می‌تواند باعث احساس درد در ناحیه زانو شود.
۱۲) عفونت زانو
از دیگر دلایل زانو درد، عفونت زانو است.
۱۳) دردهای ارجاعی از کمر و یا عضلات
دردهای ارجاعی از کمر یا عضلات نیز می‌تواند باعث زانو درد شود.
درمان زانو درد
بسیاری از دردها و مشکلات مختلف زانو در صورتی که خفیف باشند و علت زمینه‌ای خطرناکی نداشته باشند معمولا بدون درمان‌های مختلف پزشکی و فقط با برخی اقدامات شخصی ساده برطرف می‌گردند. اما در صورتی که درد برطرف نشد یا روز به روز بدتر شد حتما باید به یک پزشک مراجعه کنید.
درمان خانگی زانو درد
اگر درد خفیف بوده و طبق ارزیابی شخصی خود می‌توانید در منزل با اقداماتی درد زانو را کاهش دهید یا مشکلات زانو را مدیریت کنید می‌توانید اقدامات ذیل را انجام دهید:
- ۲۴ الی ۴۸ ساعت استراحت
- انجام تمرینات ایزومتریک ملایم
- در کارهایی که ممکن است درد زانو زیاد شود سعی کنید فشار را بر روی پایی بیاندازید که درد ندارد یا درد زانوی کمتری دارد.
- طبق شرایط و فشاری که به زانو وارد شده است از سرما یا گرما استفاده کنید.
- مدیریت وزن بدن
- استفاده از داروهای ضدالتهابی و مسکن ساده (OTC)
- ماساژ
- پوشیدن کفش مناسب
در صورتی که درد کاهش نیافت یا زانو درد شما افزایش پیدا کرد می‌توانید درمان‌های زانو درد که در ادامه بیان می‌شود را انتخاب کنید.
برای درمان موفق ابتدا باید مفصل زانو و مفاصل مجاور و عضلات اطراف زانو با دقت معاینه شوند. ممکن است علت درد، درگیری ریشه‌های عصبی در کمر باشد و یا گرفتگی و تریگر پوینت عضلات اطراف باعث ایجاد درد در زانو شده باشند.
ممکن است علت درد بیمار مجموعه‌ای از عوامل بالا باشد. مثلاً گاهی متعاقب ضربه یا به علت تصادف، مینیسک، رباط‌ها و تاندون‌ها با هم دچار آسیب می‌شوند. بنابراین معاینه و تشخیص دقیق برای درمان موفق ضروری است.
درمان های زانو درد عبارتند از:
- درمان‌های دارویی طبق دستور پزشک
- فیزیوتراپی
- طب سوزنی
- طب سنتی
- تزریقات داخل مفصل زانو
- جراحی
فیزیوتراپی شکستگی کشکک زانو
استخوان کشکک یا پاتلا، استخوان کوچکی است که با این که کاملا در معرض ضربه و آسیب قرار دارد اما آمار شکستگی پایینی دارد و حدود ۱ درصد از شکستگی‌های کل بدن را شامل می‌شود.
بستگی به شدت شکستگی که زیاد یا کم (در حد ترک کوچک) باشد روش‌های جراحی یا فیزیوتراپی یا … برای آن انجام می‌شود. فیزیوتراپی شکستگی کشکک زانو در مواردی که شکستگی خفیف بوده و بدون جراحی شکستگی بهبود یافته باشد جهت برطرف کردن عوارض دوران نقاهت انجام می‌گیرد و یا این که در موارد شکستگی شدید و پس از جراحی و پس از طی شدن دوران ترمیم جهت برطرف نمودن مشکلات و عوارض جراحی و محدودیت‌های ایجاد شده انجام می‌گیرد.
فیزیوتراپی کشکک با هدف افزایش ROM (افزایش دامنه مفصلی)، کاهش التهاب و درد، افزایش قدرت عضلات اطرف و حتی در مواردی برای بهبود سرعت جوش خوردن و ترمیم انجام می‌گردد.
در فیزیوتراپی شکستگی کشکک زانو از روش‌های تمرین درمانی و تکنیک‌های کششی و درمان‌های دستی، taping، تجهیزات مگنت تراپی و لیزرتراپی و الکتروتراپی و التراسوند استفاده می‌شود.
با توجه به شدت شکستگی و انجام جراحی یا غیره برنامه فیزیوتراپی شامل برخی موارد فوق اجرا می‌گردد.
فواید فیزیوتراپی زانو
به صورت کلی از مهمترین فواید فیزیوتراپی زانو عبارتند از:
- کاهش درد در مفصل
- کاهش التهاب در مفصل و در نتیجه اگر مفصل دارای ورم باشد، ورم مفصل کم می‌شود.
- اگر عضلات اطراف مفصل ضعیف هستند، فیزیوراپی زانو کمک می‌کند تا عضلات اطراف مفصل قوی شوند و مفصل قدرت بیشتری داشته باشد و وزن را بهتر بتواند تحمل کند و فرد مشکلات حرکتی کمتری داشته باشد.
- فیزیوتراپی زانو به به تعادل کمک می‌کند. از آنجایی که مفصل زانو مفصل تحمل کننده وزن بدن می‌باشد، در تعادل هم بسیار مهم است و هر گونه درد و ناراحتی در این ناحیه می‌تواند روی تعادل کلی فرد و مدل راه رفتن او هم اثر بگذارد و فیزیوتراپی می‌تواند راه رفتن و تعادل را هم اصلاح کند.
- عملکرد فرد را برای انجام فعالیت‌های روزمره بهبود بخشیده و فرد با راحتی بیشتری می‌تواند کارهای شخصی خود را انجام داده که بیشتر در موارد آرتروز این مورد قابل توجه است.
فیزیوراپی زانو با لیزر
همانطور که لیزرتراپی در درمان مشکلات سایر اندام‌ها کاربرد دارد، برای درمان و بهبودی مشکلات مرتبط با زانو نیز استفاده می‌شود. فیزیوتراپی زانو با لیزر در موارد زیر کاربرد دارد:
- درمان درهای زانو
- کنترل التهاب و ورم زانو
- سرعت بخشیدن به فرآیند ترمیم در افرادی که آسیبی در زانو دارند.
مرکز درمان زانو درد بهروزی در تهران
مفصل زانو علاوه بر تحمل وزن وظیفه حرکت را برای انسان برعهده دارد. همین‌طور ایجاد آسیب در آن علاوه بر مختل کردن حرکت، بر تحمل صحیح وزن نیز تاثیر گذار است. یک زانوی آسیب دیده، فشار وارده را بر زانوی مقابل افزایش داده و احتمال آسیب را بالا می‌برد.
کادر فیزیوتراپی مجموعه بهروزی با علم بر ارزیابی و درمان صحیح مشکلات زانو، علاوه بر درمان زانوی آسیب دیده، با مشاوره صحیح، به پیشگیری از ایجاد آسیب در افراد مختلف جامعه می‌پردازد.
همچنین در مرکز درمان زانو درد بهروزی ضمن معاینه دقیق و انجام تست‌های اختصاصی برای تشخیص بهتر درد و آسیب بیمار، با استفاده از تجهیزات مختلف از جمله لیزر درمانی، مگنت تراپی، دستگاه‌های الکتریکال استیمولیشن، IR و … و همچنین ارائه تمرینات مناسب به بیمار تلاش می‌شود تا هر چه سریعتر درد و تورم و التهاب بیمار را کاهش داده و بیمار را به زندگی عادی خود بازگرداند.